不規則的“ตำรวจ” 這個泰語裏的異類到底來自哪裏？

不知道大家在學習泰語中“ตำรวจ”這個詞的時候有沒有疑惑，爲什麼它的詞尾會是จ，這和大部分的泰語單詞都不一樣。那爲什麼這個詞會這麼不規則呢？今天，我們就來帶大家深入學習一下這個單詞！

อากาศคงคา [จิตร ภูมิศักดิ์] กล่าวไว้ในเรื่อง ‘ประวัติตำรวจ’ ตอนหนึ่งว่า ‘ตำรวจ’ เป็นคำที่คิดตั้งขึ้นสมัยพระเจ้าบรมไตรโลกนารถ ข้อความนี้เป็นเนื้อหาสำคัญที่จะบันทึกต่อไป.
Chit Phumisak在《警察歷史》中有一段提到了“ตำรวจ”（警察）一詞是在戴萊洛迦納王時期創造的，這段內容總結如下：

1. ‘ตำรวจ’ เป็นคำที่แผลงมาจาก ‘ตรวจ’ เป็นภาษาเขมรมาแต่เดิมมิใช่เป็นคำที่ไทยเราคิดขึ้นแล้วเขมรยืมไปใช้ หากเป็นคำเขมรที่ไทยยืมมา พยานที่ว่าคำทั้งสองนี้เป็นภาษาเขมรก็คือตัว ‘จ’ สะกด ถ้าเป็นคำไทยแล้ว คำสองคำนี้จะต้องมีรูปเป็น ‘ตรวด’ และ ‘ตำรวด’ (ด สะกด) เพราะหลักของไทยมาตรากด ต้องใช้ตัว ‘ด’ สะกดเสมอ ไม่ใช้ จ, ช, ฎ, ฏ, ฐ, ฑ, ถ, ท, ศ ฯลฯ สะกดเลย (หากจะมีบ้างก็เป็นกรณีพิเศษที่เรามาดัดแปลงใช้เข้ากับความนิยมของอักขรวิธีเขมรและมคธสันสกฤตในชั้นหลัง)
1.“ตำรวจ”（警察）是“ตรวจ”（檢查）音變演化來的詞彙，原本是高棉語中的詞彙，後來被泰語借用。之所以這麼說，是因爲這兩個詞都是高棉語中使用了“จ”作爲尾輔音的單詞，如果是泰語詞彙，這兩個詞應該拼寫成“ตรวด”和“ตำรวด”，因爲泰語中會使用“ด”而不是“จ, ช, ฎ, ฏ, ฐ, ฑ, ถ, ท, ศ ” 等字母作尾輔音（如果有也是爲了滿足高棉語和梵語中的書寫方法）。

2. ‘ตำรวจ’ เป็นคำที่เขมรคิดแผลงใช้กันมาแต่โบราณครั้งแรกสร้างนครธมเป็นราชธานี (พ.ศ. 1432) ยังมีคำสัตย์สาบานของตำรวจเขมรโบราณจารึกปรากฏอยู่ที่ประตูพระราชวังมนนครธมจนบัดนี้ แสดงว่า ‘ตำรวจ’ เป็นคำที่มีใช้มาในกัมพูชาประเทศก่อนแล้ว ไทยจึงขอยืมมาใช้ มิใช่ไทยจะเป็นผู้คิดขึ้นในสมัยสมเด็จพระบรมไตรโลกนารถดังที่ ‘อากาศคงคา’ กล่าวไว้
2.“ตำรวจ”這個詞是從高棉人在吳哥窟中建國（889年）時期便創造出的詞彙，在現在的吳哥窟城門上仍然刻有當時警察宣誓的詞語，標明瞭“ตำรวจ”一詞是柬 埔寨先創造的，泰語後來借用，並不是像Chit Phumisak提到的這個詞是泰語在戴萊洛迦納王時期創造的。

3. ในประเทศไทย ศิลาจารึกภาษาเขมรที่พบ ณ เมืองลพบุรี ซึ่งพวกเขมรจารึกไว้ (แต่ครั้งเป็นใหญ่ครอบครองดินแดนแถบลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยา) ในราว พ.ศ. 1565-1600 ก็ปรากฏว่ามีขุนนางพวก ‘ตำรวจ’ ประจำอยู่ ณ เมืองละโว้ เรียกในจารึกว่า ‘ตมฺรฺวจวิษย’ (ตำรวจวิษัย) ตัวอักษรในจารึกเป็นดังรูปนี้
3.在泰國，華富里發現 的1022-1057年期間的高棉人石碑中（統治範圍到達湄南河流域）也發現了一羣位於羅斛國名爲“ตำรวจ”的貴族，叫做“ตำรวจวิษัย”，石碑上的刻跡如下：

‘ตำรวจวิษัย’ นี้ ศาสตราจารย์ยอช เซเดส์ สันนิษฐานไว้ว่า “เห็นจะเป็นตำแหน่งข้าราชการในราชสำนักซึ่งว่าราชการเมือง”
“ตำรวจวิษัย”的意思，喬治 ·賽代斯教授推測：“可能是在王宮中就職的公職人員。”

4. คำว่า ‘ตำรวจวิษัย’ นั้น ผู้บันทึกเข้าใจว่า จะเป็นชื่อตำรวจประเภทหนึ่งของเขมร อย่างตำรวจของเราก็มีประเภท ภูธร และนครบาล (หรือ ภูธร และ ภูบาล ตามทำเนียมเดิม) ที่กล่าวเช่นนี้เป็นเพราะสังเกตได้จากคำ ‘วิษัย’ ซึ่งแปลว่า เมือง, เขต, แดน ตำรวจวิษัยก็คือตำรวจในเมืองหรือประจำเมืองคือพวกนครบาลอย่างนี้กระมัง? ในจารึกภาษาเขมรที่ปราสาทสด๊อกก๊อกธม จารึกราว พ.ศ. 1500-1600 [1] มีตำแหน่งขุนนางเขมรตำแหน่ง 1 เรียกว่า โฉลญ (เฉฺลาญ์) มี 2 ประเภทคือ โฉลญพลคู่กับโฉลญวิษัย (เฉฺลาญ์วล-เฉฺลาญ์วิษย) ด้วยเหตุนี้จึงเข้าใจว่า ‘ตำรวจวิษัย’ เป็นประเภท 1 ของขุนนางตำรวจ คงจะเป็นคู่กันกับ ‘ตำรวจพล’ พล แปลว่า ทหาร, กำลัง, ตำรวจพลก็คือตำรวจที่ทำหน้าที่เกี่ยวกับการปราบปรามใช้กำลังคล้ายทหาร
4.“ตำรวจวิษัย”這個詞是高棉警察中的一個類別，就好像泰國的警察分爲ภูธร（負責曼谷地區外的治安工作）和นครบาล（負責曼谷地區內的治安工作），這麼說的原因是“วิษัย”這個詞翻譯成“城市、地區、土地”，“ตำรวจวิษัย”就可能是像曼谷地區內的警察一樣在城內工作。在957-1057年期間Sdok Kok Thom發現的高棉語石碑中有โฉลญ一詞，分爲兩類，分別是โฉลญพล和โฉลญวิษัย。所以，“ตำรวจวิษัย”應該是警察中的一類，和“ตำรวจพล”對應，พล的意思是“士兵、力量”，“ตำรวจพล”就是類似於士兵一樣使用武力維護治安的一個羣體。

5. ศิลาจารึกภาษาเขมรที่พบที่จังหวัดลพบุรี (คือหลักที่ 21 ในประชุมจารึกสยามภาค 2) มีคำ ‘โฉลญตำรวจวิษัย’ (เฉฺลาญ์ตมฺรฺจจ์วิษย) เห็นจะเป็นยศตำรวจชั้นสูงขึ้นขึ้นไปอีกจึงเอาตำแหน่ง โฉลญ กับ ตำรวจ รวมกันเป็นตำแหน่งเดียว การรวมตำแหน่งหรือบรรดาศักดิ์สองที่เข้าด้วยกันเป็นบรรดาศักดิ์ใหม่สูงขึ้นไปนั้นเขมรโบราณนิยมมาก ด้วยเหตุนี้ตำแหน่ง ‘โฉลญตำรวจ’ จึงควรจะเป็นตำแหน่งเหนือ ‘ตำรวจ’ ขึ้นไปอีกชั้น 1 แต่ก็ยังไม่แน่นัก ‘โฉลญตำรวจ’ อาจเป็นบรรดาศักดิ์ทั้งตำรวจและพลเรือน ซึ่งบุคคลผู้เดียวได้รับยศทั้งสองฝ่าย อย่างอำมาตย์เอก พระยา- – -หรือ พลเอก พระยา- – -ของเราก็ได้.
5.在華富里發現的高棉語石碑（暹羅2部21號石碑）有“โฉลญตำรวจวิษัย”一詞，應該是比“โฉลญ”和“ตำรวจ”再高一級的爵位，但也屬於警察一職。把兩個爵位疊加在一起形成一個更高的爵位是古代高棉非常常見的。因此，“โฉลญตำรวจวิษัย”應該就是比“ตำรวจ”更高一級，但也不確定，“โฉลญตำรว จวิษัย”可能既是警察的銜位又是官僚的爵位，就像現在普通人既可以是“披耶”（爵位）又可以是“上將”（軍銜）。

6. สรุปแล้วจะเห็นได้ชัดว่า ตำรวจมิใช่คำที่ไทยคิดขึ้นใหม่ในสมัยสมเด็จพระบรมไตรโลกนารถ และขุนนางพวก ‘ตำรวจ’ มีมาในเมืองเขมรก่อน. การปกครองบ้านเมืองของไทยสมัยต้นอยุธยานั้น เป็นที่ทราบกันดีแล้วว่า เอาแบบอย่างเขมรมาปรับปรุงใช้เป็นส่วนมาก ดังนั้น จึงเป็นที่เชื่อได้ว่า เราได้อย่างขุนนางตำรวจมาจากเขมร แม้ทางราชการทหาร ตำแหน่งหรือคำ ‘กระลาโหม’ ของเราก็เคยมีมาแล้วในประเทศเขมรครั้งนครธม ซึ่งจารึกภษาเขมรเรียกว่า ‘พระกระลาโหม’ (วฺระกฺลาเหาม์)
6.總的來說，可以清楚的看到，“ตำรวจ”一次並不是泰國人在戴萊洛迦納王時期創造的，身爲“ตำรวจ”的一類人在高棉國先存在，阿瑜陀耶初期的統治模式很大程度上也是借鑑了高棉王國的。因此，可以確定，我們從高棉借入了有關於警察的銜位。甚至在軍事方面，“กระลาโหม”（國防）一詞也是從高棉吳哥時期借用的，來自高棉語石碑上‘พระกระลาโหม’一詞。

希望今天的內容能讓大家對泰語中警察這個詞的印象更深！

聲明：本文由本站泰語編譯整理，素材來自silpa-mag，未經允許不得轉載。如有不妥，敬請指正。